Goed ruzie maken met je partner

Hoe doe je dat

In elke relatie hebben de partners wel eens ruzie. Het ene stel wat vaker dan het andere, maar ruzie maken hoort bij een relatie. De frequentie, de wijze  waarop ruzies verlopen en waar de ruzies over gaan zeggen iets over de kwaliteit van de relatie. Langlopende ruzies, meningsverschillen, wantrouwen, schuldgevoelens, negatieve communicatie- en interactiepatronen putten een relatie uit en hebben zelfs een negatieve invloed op de gezondheid. Als partners, die veilige emotioneel verbonden zijn, ruzie maken ‘vechten ze een robbertje’ met elkaar en lossen het probleem op. Ze vertrouwen elkaar en kwetsen elkaar niet. Ze focussen zich op elkaars positieve punten en maken de negatieve punten minder belangrijk. Goed ruzie maken is daarom belangrijk voor je relatie.

Over ruzies

John Gottman, Amerikaans psycholoog/ onderzoeker en relatietherapeut, heeft veel onderzoek gedaan naar huwelijken  en echtscheidingen en met name naar de elementen die zouden leiden tot een langdurige en gezonde relatie. Over ruzie zegt Gottman zoal het volgende:

• De manier waarop je met ruzie omgaat en hoe je conflicten oplost is bepalend voor hoe gelukkig je bent in een relatie. Gelukkige stellen voorkomen dat hun ruzie escaleert;
• Ruzies in relaties eindigen op dezelfde toon als ze beginnen. Dus begin goed, zodat je niet in een negatieve spiraal terechtkomt;
• 69 procent van de problemen in een relatie zijn onoplosbaar. Je kunt je partner niet veranderen. Je kunt wel proberen je in het standpunt van de ander te verplaatsen door daarover een gesprek te voeren in plaats van een gevecht om het gelijk aan te gaan;
• Sarcasme en cynisme zijn uit den boze. Als je op een van deze manieren begint, is het resultaat dat je partner je aanvalt of zich terugtrekt. En zo krijg je geen productieve discussie. Je kunt dan beter een pauze inlassen en opnieuw beginnen;
• Minachting voor je partner is dé doodsteek. Het is een mix tussen boosheid en afkeer en is veel slechter voor je relatie dan frustratie of slechte communicatie. Het betekent dat je elkaar niet als gelijken ziet, maar dat je jezelf beter vindt dan de ander.

Waar ruziën stellen over

Er zijn vele grote en minder grote onderwerpen waar stellen ruzie over kunnen maken. Hieronder heb ik tien onderwerpen kort beschreven. Bij een ruzie kun je een bovenstroom en een onderstroom onderscheiden. De bovenstroom gaat over de inhoud: ‘Je geeft teveel geld uit aan je hobby’. De onderstroom gaat over de behoeften en angsten die daaronder liggen: ’Ik ben bang dat we de vaste lasten niet meer kunnen betalen. Ik lig daar ’s nachts wakker van’. Die onderstroom is het echte probleem, omdat het over de relatiebehoeften en -angsten gaat. Dit zijn belangrijke waarden in de relatie. Deze moeten in het belang van de relatie besproken worden.

1. Communicatie: gespreksvoering, toon, volume, woordgebruik, luisteren, vragen stellen, elkaar uit laten praten, niet-communiceren kan niet, ja-zeggen en nee-doen, slecht timing voor een lastig gesprek, lichaamstaal, de ander negeren;
2. Geld: balans inkomsten <> uitgaven, wie geeft waar (te) veel geld aan uit, verantwoordelijkheden, geen goede afspraken, gat-in-de-hand, bijdragen aan huishouden/ wonen, privébudget en gezamenlijk budget, omgaan met grote uitgaven, niet open zijn over uitgaven; geld geven aan kinderen, sparen/ uitgeven/beleggen;
3. Kinderen: wel of geen kind (erbij), opvoeding, niet op één lijn zitten, taakverdeling, ziekte van kind, een partner besteedt te weinig aandacht aan het kind; een van de kinderen wordt voorgetrokken, soort en hoeveelheid speelgoed;
4. Toekomstplannen: kinderwens, verhuizen, nieuwe baan, vakanties, stoppen met werken; meer/ minder werken, emigreren, eigen zaak beginnen;
5. Ouders, schoonouders, familie en vrienden: sluimerende onenigheden, pijn uit het verleden, aandacht verdelen, aandacht claimen, niet gezien/ gehoord voelen, geen klik hebben met familie/ vrienden van de partner, altijd rekening moeten houden met bijvoorbeeld schoonouders;
6. Seks: frequentie, wijze waarop, de ene partner wil vaker seks dan de ander, moeilijk over seksuele wensen/ behoeften kunnen praten; geen verlangen meer naar de partner, voelt als verplichting, open relatie met meerdere sekspartners, prestatiedruk, fysieke klachten;
7. Jaloezie: contact met ex, aandacht geven aan een vriend(in) of collega, overwerken, veel sporten, partner flirt, partner staat graag in het middelpunt van de belangstelling op feestjes bijvoorbeeld;
8. Omgaan met emoties: rationeel < > emotioneel, niet om kunnen gaan met de emoties van de ander, niet de aandacht krijgen die je wilt, niet gewaardeerd worden, uiten van gevoelens, niet bij emoties kunnen komen; alles rationaliseren (ik heb geen emoties) emotionele blokkades, jaloers zijn op anderen die sterke emoties hebben en kunnen uiten, ‘lauw’ reageren op gebeurtenissen waar andere erg blij van worden;
9. Taakverdeling/ verantwoordelijkheden: klussen in en om het huis, zorg voor kinderen, afspraken maken en nakomen, onevenredigheid taakverdeling, balans taken <>hobby, koken, hond uitlaten, opruimen (welke eisen), waardering uitspreken, dingen alleen <> samen doen, taakverdeling evalueren en bijstellen;
10. Kleine dingen: dopje niet op de tandpasta doen, vuile was niet in de wasmand doen, vieze gewoontes, de vaatwasser inruimen, licht laten branden, kledingkeuze, dingen vergeten, auto met lege tank neerzetten.

Patronen

Ruzie maken is geen natuurverschijnsel of genetisch bepaald, maar gedrag dat je kunt veranderen. Als je kritisch kijkt naar jullie ruzies, de patronen herkent en bereid bent om op een andere manier ruzie te gaan maken kun je je ‘ruziegedrag’ veranderen.

Bij jullie ruzies vallen bepaalde zaken wellicht op: het lijkt wel gewoonte te worden, ze gaan steeds over dezelfde problemen, hevige ruzies om kleinigheden, ze verlopen steeds op dezelfde manier, ze worden steeds heviger en problemen worden niet goed uitgesproken. Stress speelt hier ook een belangrijke rol bij. Jullie komen vast te zitten in negatieve communicatie- en interactiepatronen. ‘Aanvallen en verdedigen’, ‘aandringen en vluchten’ en ‘zoeken naar de schuldige’ kunnen patronen zijn. Je wilt graag dat daar een eind aan komt, maar dat lukt niet. Als je patronen herkent, kun je er aan gaan werken. Relatietherapie kan hierbij heel nuttig zijn.

De vragen hieronder kunnen je helpen om eens kritisch naar jullie ruzies te kijken en na te gaan of jullie er patronen in ontdekken. Het is heel waardevol om dit op een goed moment samen met je partner te doen.

• Denk eens terug aan een ruzie die jullie onlangs hadden.

Probeer deze ruzie, onenigheid, discussie of conflict weer in je herinnering op te roepen. Wanneer was dat? Waar ging het over? Wanneer ging het gesprek over in ruzie? Wat deed jij? Wat zei jij? Hoe reageerde je partner hierop?

• Welk patroon was zichtbaar?

‘Aanvallen en verdedigen’, ‘aandringen en vluchten’ of ‘zoeken naar de schuldige’. Wat deed jij en wat deed je partner? Wat hebben jullie gezegd en gedaan?

• Herkennen jullie beiden het patroon?
• Waarom was het onderwerp van de ruzie zo belangrijk voor je en waarom raakte het je zo?
• Waar heb je last van als je ruzie hebt (gehad)?
• Hoe kunnen jullie ervoor zorgen dat jullie je beiden meer gehoord, begrepen en gewaardeerd voelen?
• Wat heb je geleerd van het analyseren van deze ruzie en wat ga je bij een volgende ruzie anders doen?
• Wat kunnen jullie doen om het weer goed te maken?

Tips om goed ruzie te maken

Als stellen er niet in slagen om elkaar te begrijpen en geen goede manier vinden om ruzies op een effectieve manier uit te spreken loopt de relatie gevaar.

De tips hieronder kunnen helpen je ruziegedrag te verbeteren zodat je de kans vergroot dat de ruzie leidt tot meer begrip voor elkaar, verbetering van de relatie en dat het probleem, waar de ruzie mee begonnen is, wordt opgelost.

• Zorg ervoor dat er tijd en rust is om het onderwerp/ de onderwerpen te bespreken. Dus niet via de telefoon of WhatsApp. Timing en locatie zijn belangrijk. En niet waar de kinderen bij zijn, als je moe bent of alcohol hebt gedronken. Bespreek moeilijke onderwerpen eens tijdens een wandeling;
• Laat de ruzie niet langer duren dan 10 minuten. Daarna ontaardt het vaak in aanvallen en verdedigen, gelijk willen halen, oude koeien uit de sloot halen, herhaling van zetten. Neem een time-out, ga na wat je nu kunt uitspreken en kies een goed moment om andere zaken, die blijkbaar ook spelen, uit te praten. Maak daarvoor en afspraak (dag, datum, uur). Bespreek één onderwerp tegelijk;
• Behandel elkaar met respect (verbaal en non-verbaal). Geen stemverheffing. Niet schelden, beledigen, minachten of vernederen. Toon interesse in elkaar, in de grote dingen en de kleine dingen. Verplaats je in de ander;
• Luister naar elkaar, laat elkaar uitpraten en stel vragen. Reageer op wat de ander zegt (of niet zegt). Let op lichaamstaal;
• Neem verantwoordelijkheid voor je eigen emoties. (De ander maakt je niet boos, nee jij kiest er voor om boos te worden!) Erken de gevoelens van de ander als een feit. Toon begrip voor de beleving en de grenzen van de ander.
• Hou het bij jezelf (bijvoorbeeld: “IK voel me zus en zo wanneer …”). Spreek in de ik-vorm. Maak geen opmerkingen zoals ’Jij doet ALTIJD… of jij doet NOOIT’. Toon je gevoelens en zeg wat je bezighoudt. Benoem welk effect de ruzie op je heeft en wat je van de ander verlangt;
• Begrijp en accepteer dat de ander niet altijd kan geven wat jij graag zou willen;
• Zorg dat ook alles uitgesproken is. Dan kun je echt een streep zetten onder het onderwerp. Als er verschillen van mening blijven bestaan maak dan afspraken hoe je daarmee wilt omgaan en houd je aan die afspraken. Laat het geen ‘oude koe’ worden;
• Neem verantwoordelijk voor jouw aandeel in de ruzie en bied daarvoor excuses aan;
• Vraag hulp aan de ander als je niet weet hoe je met bepaalde zaken moet omgaan of wat de ander bedoelt of graag wil.